PvdA wil de (winkel)leegstand in Gulpen-Wittem aanpakken

Er staat vooral in de kern Gulpen veel winkelruimte leeg (bv. in de Looiersstraat en aan de Rijksweg). De markt moet zijn werk doen, oké. Maar de gemeente moet niet achterover leunen! Ook winkeliers willen dat gemeenten meer werk maken van het terugdringen van winkelleegstand. Een aantal partijen, waaronder Detailhandel Nederland en het ministerie van Economische Zaken, roept de lokale politiek op om het onderwerp op te nemen in de nieuwe coalitieakkoorden, meldt de Volkskrant op 12 februari 2014. MKB Limburg vindt dat de provincie de regie moet nemen. In het Provinciaal Omgevingsplan Limburg 2014 zou de leegstand prioriteit krijgen, volgens député Beurskens. Op de site van de provincie vinden we daarover nog niets. De PvdA steunt de oproep tot publiek-private samenwerking en pleit voor een toekomstgericht actieprogramma in het Heuvelland.

Wat kunnen we doen? 

Winkelleegstand in Zuid-Limburg. Eerst de cijfers. De leegstand van winkelpanden is in 2013 voor het zevende jaar op rij toegenomen. Zuid-Limburg kent een leegstand van 11,4% en is daarmee koploper; landelijk is dat 6,9 procent. De lijst van 403 gemeenten wordt aangevoerd door Heerlen. Op plek 2 staat Appingedam. Op de leegstandslijst van Zuid-Limburgse gemeenten staat Sittard-Geleen op plaats 4, Vaals op 5, Maastricht op 87, Gulpen-Wittem op 191, Valkenburg op 223 en Eijsden-Margraten op plaats 368. Men verwacht dat het aantal winkels de komende jaren met 30% zal afnemen. Oorzaken: de aanhoudende crisis, veranderd koopgedrag (internetwinkels) en de bevolkingskrimp. Hoopgevend is dat de meeste leegstand kortdurend is. Van alle leegstaande winkelpanden staat 44% minder dan een jaar leeg en nog eens 34% staat minder dan 3 jaar leeg. Uiteindelijk staat dus slechts 22% van de leegstaande panden langer dan 3 jaar leeg. Opvallend is dat het aantal panden dat langer dan 1 jaar leegstaat juist iets afneemt.

Onze gemeente Gulpen-Wittem staat dus op plaats 191. Geen reden voor zorgen, zou je zeggen. Maar er staat vooral in de kern Gulpen te veel te lang leeg. In de Rosstraat staat het oude postkantoor te huur. In de Looiersstraat de bedrijfsruimtes: voorheen Bookstore, Van Loo, kapperszaak en apotheek. Ook Cour de Galouppe heeft nog een paar bedrijfsruimtes te huur. En aan de Rijksweg: voorheen designwinkel (tegenover de brouwerij), het pand naast de  chocoladewinkel, het pand naast de speelgoedwinkel en het verloederde pand van de oude meubelfabriek. Binnenkort vertrekt Heutz en stopt Kaelen. De voormalige basisschool in Partij staat al een tijd te koop. Er is dus o.i. wel degelijk reden tot actie.

Flexibel bestemmingsbeleid als instrument

In 2012 hebben woningcorporaties Woningstichting Gulpen, Woningstichting Maasvallei, Woonpunt en Woningstichting Wittem met de gemeente Gulpen-Wittem de Overeenkomst prestatie-afspraken 2012-2014 gemaakt. Eén ervan ging over de leefbaarheid in de kleine kernen: die moet op een aanvaardbaar peil blijven. Als maatschappelijke voorzieningen zoals schoolgebouwen, gemeenschapshuizen en gymzalen in de toekomst leeg komen te staan, staat de gemeente ervoor open om aan dergelijke panden een andere bestemming te geven. Zo wordt er van de bedrijfsruimte van de voormalige Edah aan het Willem-Alexanderplein in Gulpen na jaren van leegstand nu appartementen gemaakt. Dat is een goede zaak.

Schep een aantrekkelijk vestigingsklimaat

De PvdA pleit voor een integrale aanpak van de leegstand. Dat wil zeggen: een slim gebruik van een samenhangend pakket van instrumenten, die de gemeente heeft om bedrijvigheid aan te trekken. Ondernemers kunnen immers worden gelokt door een aantrekkelijk vestigingsklimaat. Wat kan de gemeente doen?

1. Gunstig belastingklimaat op onroerend goed (eigenaarsdeel en gebruikersdeel): kijk kritisch naar de tarieven. Terwijl de omzetten in de detailhandel zijn gedaald, bleven de belastingen stijgen

2. flexibel bestemmingsbeleid (zoals hierboven genoemd): Gulpen-Wittem is op de goede weg

3. bereikbaarheid en parkeerbeleid: de PvdA wil betaald parkeren inruilen voor gratis parkeren met parkeerschijf (zie dit artikel)

4. aantrekkelijkheid van de openbare ruimte: de PvdA wil meer groen, struiken en bloemen. Maak van de kern een “village fleuri”!

5. Met een leegstandsverordening (die heeft Gulpen-Wittem niet; Brunssum en Sittard-Geleen wel) hebben vastgoedeigenaren een meldingsplicht voor kantoor- en/of winkelpanden die langer dan zes maanden leegstaan. Onder regie van de gemeente wordt er (verplicht) constructief leegstandsoverleg gevoerd.

6. Branding: zet Gulpen-Wittem op de kaart als aantrekkelijke vestigingsplaats van kleinschalige bedrijvigheid. De gemeente betaalt immers mee aan de Regiobranding Zuid-Limburg (u weet wel, van: ‘Limburg, je zult er maar wonen’): 1 euro per inwoner = ongeveer € 14.500,- per jaar. Het Netwerk Citymarketing Nederland en naburige gemeenten (denk aan tURBIne, Vaals) kunnen ervaringen met ons delen, zoals de “tien tips van citymarketing” van de vereniging BrandPartners Sittard-Geleen.

In het rapport “Winkelgebied van deToekomst; bouwstenen voor publiek-private samenwerking” (februari 2014) roept de detailhandel de gemeenten op om samen met de ondernemers, eigenaren en ontwikkelaars de leegstand te lijf te gaan. Het centrummanagement is een vorm van zo’n publiek-private samenwerking.

Ook de PvdA vindt dat de gemeente moet verbinden, stimuleren en faciliteren. Voorkom verrommeling van de kern Gulpen. Maak van de bedreiging een kans!